چگونگی تغذیه با شیر مادر

بدن شما برای تغذیه نوزادتان چگونه شیر تولید می کند؟ در دوران شیردهی، بدن شما در هورمون به نامهای اکسیناسین (Oxytocin) و پرولاکتین (Prolactin) تولید می کند. پرولاکتین تضمین می کند که بدن شما شیر بیشتری تولید می کند تا جایگزین شیری باشد که نوزاد شما خورده و در نتیجه هرگز شیر شما تمام نمی شود. سطح پرولاکتین معمولا در هنگام شب بالاتر است و خواب بیدار می شوید تا به نوزاد خود شیر بدهید، بدنتان به شما اطمینان می دهد که می توانید راحت دوباره بخوابید. هنگامی که بدن شما فکر می کند که نوزاد به شیر نیاز دارد، اکسیناسین عضلات اطراف مجاری شیر را وادار می کند که منقبض شوند (فصل ۱۲ را ببینید) و شیر را از اعماق پستان شما به جایی که نوزاد می تواند آن را بخورد، بیاورند. این واکنش را “رگ کردن پستان می گویند و شما ممکن است آن را با احساس ظریفی درک کنید و یا حتی بقدری قوی باشد که احساس درد کنید. بعضی از زنها متوجه رگ کردن پستان خود نمی شوند، ولی جاری شدن شیر در همه زنها اتفاق می افتد. حتی نوزادی که درست زیر پستان قرار نگرفته است، می تواند مقدار قابل توجهی از شیری که از پستان مادر جاری می شود، تغذیه کند (هر چند در درازمدت شیر کافی به دست نخواهد آورد).

هنگامی که جریان شیردهی منظم می شود، ممکن است حتی اگر فرزندتان همراه شما نباشد و فقط صدای گریه کودکی را بشنوید و یا * نوزادتان فکر کنید، پستانتان رگ کند و شیر جاری شود. شیر ممکن است ناگهان فواره بزند، به همین دلیل شاید لازم باشد هنگامی از خانه بیرون می روید و یا در خانه چرخ می زنید، در کرست خ پارچه بگذارید و یا هنگامی که نوزاد خود را با یک پستان شیر میدهی پارچه ای را برای پاک کردن پستان دیگر آماده نگه دارید.

اکسیناسین همچنین در روزهای پس از زایمان به عضلات شک کمک می کند تا به اندازه قبل از دوره بارداری برگردند. بعضی از زنها از این انقباضات درد می کشند، به همین دلیل از اصطلاح پس درد مخصوصا در مورد بچه های دوم و بچه های پشت سر هم استفاده می کنند. اگر درد شما شدید است، از ماما بخواهید که چند مسکن به شما بدهد. این درد فقط یکی دو روزی طول می کشد. اکسیناسین هورمونی است که در هنگام معاشقه هم احساس خوبی به شما می دهد. حتی هنگامی که حامله هم نیستید یا به نوزاد خود شیر نمی دهید، پستانها از طریق سیستم عصبی غیر ارادی با عضلات شکم و آلت تناسلی ارتباط دارند، به همین دلیل هم بعضی از آنها فقط با تحریک نوک پستانها به اوج لذت جنسی (ارگاسم) می رسند. در هنگام معاشقه، ممکن است به علت افزایش سطح اکسیناسین، شیر از پستانها جاری شود. اگر این مشکل برای شما پیش می آید، بهتر است قبل از معاشقه، نوزاد خود را شیر بدهید.

شیر پستان چیست؟

از حدود ۲۰ هفته پس از بارداری تا چند روز پس از تولد نوزاد، پستانها شیری به رنگ کاه را تولید می کنند که کلستروم (آغوز) نام دارد. هر چند میزان این شیر زیاد نیست (معمولا بیشتر از یک قاشق چایخوری در هر وعده شیر خوردن)، ولی چون سرشار از پادتن های مختلف است، در هنگام ورود نوزادتان به این دنیا، واقعا او را تقویت می کند. آغوز همچنین به صورت مسهل عمل می کند و باعث می شود که مکونیوم ( اولین مدفوع سیاه و چسبناک نوزاد) از روده هایش تخلیه شود. خوردن آغوز در روزهای اول تولد همچنین مانع از یرقان می شود، زیرا آغوز به نوزاد کمک می کند که بیلی روبین (عنصر نارنجی رنگ خون) را از طریق روده ها دفع کند. چند روز پس از تغذیه، جای آغوز را شیر کامل پستان

گیرد. معمولا به این رویداد “رگ کردن پستان می گویند. از حالا به و در هر وعده شیر، پستان مقداری پیش شير” (شیری که قبل از شیر اصلی می آید) را تولید می کند که رقیق و رفع کننده تشنگی است و بتدریج غليظ و تبدیل به “پس شیر” (شیری که پشت سر پیش شیر جاری می شود) می شود. این شیر سرشار از کالری است. بنابراین هنگامی که نوزاد شروع به شیر خوردن می کند، ابتدا شیر رفع کننده خستگی می خورد و سپس به سراغ غذای سیر کننده ای که در “پس شیر” است می رود که به او کمک می کند با سرعت حیرت آوری رشد کند. بنابراین، اگر وقت نوزاد خود را برای نوشیدن شیر محدود کنید و یا او را خیلی زود کنار بکشید، او وقت کافی برای نوشیدن “پس شیر” که برای رشد او لازم است، نخواهد داشت و دوباره بسرعت گرسنه می شود.

شیر انسان، اعم از آغوز یا شیر اصلی، شبیه شیری که می خرید نیست. تعجبی هم ندارد. گوساله از جنبه های مختلف با یک نوزاد 3.5 کیلوئی انسان فرق دارد. بعضی از زنها احساس می کنند شیرشان خیلی رقیق است، چون آنها توقع دارند شیرشان مثل شیر گاو باشد، ولی مطمئن باشید که شیر شما برای نوزادتان عالی است. شیر مادر، نه تنها در هر وعده شیر دادن تغییر می کند که با توجه به شرایط و اوضاع هم دگرگون می شود. اگر نوزادتان را خودتان شیر می دهید، می توانید با ریختن پادتن های مناسب در شیرتان، دائما ارگانیسم های مضر موجود در محیط را از بین ببرید، به عبارت دیگر، شیر مادر برای مبارزه با میکروبهائی که شما آن روز با آنها تماس پیدا می کنید، پادتن های مناسبی را با خود حمل می کند. سیستم ایمنی بدن نوزاد شما در طی سال اول نارس است و او نمی تواند به خوبی شما با بیماریهای عفونی بجنگا.، بنابراین شما پادتنهام خود را از طریق شیر تان به او می دهید. البته، ممکن است ناخواسته ای نیز از طریق شیر شما به او منتقل شوند، بنابراین که در دوره بارداری عمل می کردید، باید با دقت ملاحظه کن می خورید و چه می نوشید تا از داروهای غیر ضروری اجتناب ک ر ۷، تغذیه نوزاد با شیر مادر و رژیم غذایی مادر را ببینید). هنگامی پستان های شما شروع به تهیه شیر می کنند و شیر از کلستروم (آغوز) ک حجم به شیر اصلی پرحجم تبدیل می شود، پستانها حجیم و پرخون می شوند و شما ممکن است احساس گرما و ناراحتی کنید و نتوانید نوزادتان را به راحتی قبل بلند و کوتاه کنید. اغلب تغییرات هورمونی متعاقب تغییرات بالا، شما را به گریه وادار می کنند. این وضعیت را “بچه بازی” می گویند که در ظرف ۲۶ تا 48 ساعت از بین می رود و دیگر باز نمی گردد، ولی در همین دوره هم، هر چه بیشتر به نوزاد شیر بدهید، این دوره زودتر می گذرد. (برای اطلاع بیشتر از حجیم شدن پستانها به فصل ۱۰ مراجعه کنید).

در صورتی که نوزاد شما به یرقان یا همان زردی مبتلا شده است می توانید با استفاده از دستگاه فتوتراپی نسبت به درمان اقدام کنید . جهت اجاره دستگاه زردی نوزاد می توانید با کارشناسان زردی کلینیک تماس حاصل فرمایید . همچنین یکی دیگر از خدماتی که زردی کلینیک ارائه می کند اجاره شیردوش برقی است .

چطور می توانم شیر کافی داشته باشم؟

تهیه شیر کاری ندارد. بگذارید نوزادتان در مورد این که چه موقع شیر بخورد و چه موقع برایش کافی باشد، تصمیم بگیرد. فقط اوست که می داند. واقعا به چه میزان شیر احتیاج دارد. هر چه بیشتر به او شیر بدهید، سطح پرولاکتین بدنتان بالاتر می رود و شیر بیشتری تهیه می کنید و هیچ وقت هم تمام نمی شود. “ذخیره شیر برای بعد” یعنی کمتر از آنچه که نیاز دارید، شیر دارید. سیستم تولید شیر بیشتر بر اساس نیاز نوزاد را “عرضه و تقاضا یا تغذیه بر اساس هدایت نوزاد می نامند. در روزهای اول تولد، هنگامی که بدن شما تلاش می کند بفهمد که نوزاد شما به چه میزان شیر نیاز دارد، مایعات دیگری به نوزاد ندهید، چون حجم معاه او با چیزی غیر از شیر پر می شود. برای مثال یرقان با شیر مادر بسیار بهتر از آب یا شیر خشک معالجه می شود .