هنگامی که صاحب نوزاد می شوید، نگهداری از خود بسیار مهم است، بنابراین در اینجا چند پیشنهاد را درباره چیزهایی که باید در دوره شیر دادن بخورید و بیاشامید، مطرح می کنیم.
هر کسی درباره میزان کالری اضافی مورد نیاز برای ذخیره شیر، نظریه خودش را دارد، ولی ما شک داریم که شما بتوانید در هفته های اول پس از زایمان، حساب این کالری ها را نگه دارید. واقعیت این است که اگر به میزانی که اشتهایتان ایجاب می کند بخورید و بیاشامید، همه چیز جریان طبیعی خود را طی خواهد کرد و بدنتان به شما خواهد گفت که نیازش چقدر است.
بدن شما شير مقوی و مغذی را که محتوی تمام مواد مورد نیاز نوزاد در حال رشد است، به میزان کافی تولید می کند، مگر این که بشدت دچار سوء تغذیه باشید. اگر رژیم غذایی شما از همه جهت ناکافی باشد، سلامت شما قبل از سلامت نوزادتان به مخاطره می افتد. بطور کلی، یک رژیم روزانه سالم شامل غلات کامل از جمله نان و ماکارونی کامل یا برنج سبوس دار و میوه ها و سبزیهای متنوع و کمی پروتئین است. بهتر است از خوردن غذاهای فوق العاده چرب، شیرین یا تصفیه شده خودداری کنید.
متاسفانه، اولین چیزی که بعد از ورود نوزاد و تقلای مادر برای سازگار شدن با زندگی جدید مورد غفلت قرار می گیرد، تغذیه مادر ، ولی اگر مواد غذایی ضروری را از قلم بیندازید، بزودی خسته و فرسوده می شوید. اگر منتظر بمانید که بدنتان به یاد شما بیندازد که مدتی است غذا نخورده اید، بزودی انرژی شما از دست می رود. سعی کنید احساس اولین علائم گرسنگی چیزی بخورید یا ساعت زنگداری را روی ساعت مقرری کوک کنید تا به یادتان بیاورد که هر دو یا سه ساعه چیزی بخورید یا بنوشید. این برنامه قند خون شما را ثابت نگه می دارد می توانید با خستگی و افسردگی مبارزه کنید. از تنقلات شیرین اجتناب کنید، چون قند خونتان را بسرعت بالا می برد و بعد از آن با کاهش قند شدیدی روبرو می شوید. می توانید از شوهر یا شاید دوستان و میهمانانتان بخواهید که برایتان غذاهایی مغذی تهیه کنند. آیا شوهرتان می تواند مقداری تنقلات آماده در اختیارتان بگذارد که در طول روز بخورید؟
تغذیه سالم در روزهای اول هنگامی که تمام روز سعی می کنید از پس مراقبت و تغذیه نوزادتان برآئید، خوب غذا خوردن کار ساده ای نیست. بعضی از تنقلات مغذی که می توانید در یخچال یا قفسه نگه دارید عبارتند از:
- چیپس
- موز، اوکادو، سیب، هویج خام، تکه های کرفس، خشکبار
- کیک آرد برنج
- ماست کم چربی
- پف فیل (پاپ کورن)
غذاهایی را که زود آماده می شوند، تهیه کنید، بعضی از غذاهای مغذی و سریع عبارتند از:
- ماکارونی داغ یا سرد همراه با تن ماهی و گوجه فرنگی تازه
- ساندویچ پنیر پا گوشت با نان سبوس دار
- یک کاسه سوپ سبزی و یک تکه نان آغشته به کره
- سیب زمینی تنوری همراه با پنیر و آناناس یا سالاد کلم
اگر بعد از زایمان، گاهی یبوست دارید، بهتر است از غلات پر از سلولز، آلو، انجیر، انبه و برگه زردآلو استفاده کنید. برای نفخ صبحها (که بعد از عمل سزارین طبیعی است)، چای یا عرق نعناع را با مقداری آب کم امتحان کنید. اگر احساس خستگی و عصبانیت می کنید و دهانتان زخم شده است، می توانید با خوردن ساندویچ نان سبوس دار یا یک کاسه غله غنی شده در هنگام صبحانه، سطح ویتامین B بدنتان را بالا ببرید.
غذاهایی که نباید خورد
برای مادری که به نوزاد شیر می دهد، غذا یا نوشابه خاصی وجود ندارد. مثل همه مادرهائی که سرشان شلوغ است، در مورد آنها هم یک رژیم معقول بهترین است. اداره بهداشت توصیه می کند که زنان شیردهای که در خانواده آنها سابقه آلرژی وجود دارد، باید از خوردن بادام زمینی خودداری کنند و همچنین به یاد داشته باشند که الكل، قهوه و سایر مواد مخدر، وارد شیر می شوند، بنابراین در صورت نیاز به دارو، به پزشک یا مسئول داروخانه خود بگوئید که بچه شیر می دهید. حالا می توانید از غذاهایی که در دوره بارداری نمی توانستید مصرف کنید و ایجاد مسمومیت یا سالمونلا می کردند (از جمله تخم مرغ عسلی، پنیر تازه و غذاهای نیمه پز) استفاده کنید، چون باکتری ها نمی توانند وارد شیر بشوند.
لطفا اگر به چیپس سیب زمینی یا شکلات علاقه دارید، دچار عذاب وجدان نشوید. شما می خواهید این هفته های نخست را از بودن در کنار نوزاد خود لذت ببرید. در هر حال، اگر بتوانید غذاهای سالمتری بخورید، انرژی بیشتری خواهید داشت و از آن مهمتر این که زودتر می توانید به وزن قبل از بارداری برسید.
سموم چه می شوند؟
هر چند وقت یک بار در مطبوعات، داستان هایی را درباره سمومی که از طریق آلودگی محیط زیست، وارد بدن مادر و سپس شیر او می شود، چاپ می کنند. در واقع، همه ما از جمله جنین در شکم مادران، در معرض این آلودگی ها هستیم و فقط برای دانشمندان اندازه گیری آلودگی ها در شیر مادر، ساده تر از اندازه گیری آنها در جاهای دیگر است. در هر حال، شیر مادر باز هم برای نوزاد شما مناسب تر از شیر خشک است، چون گاوها هم در معرض آلودگی محیطی هستند. بهترین روش برای محافظت از نوزادتان این است که رژیم غذایی کامل و کافی داشته باشید تا بدنتان بتواند در مقابله با مسمومیت های محیطی از کارآیی بالائی برخوردار باشد. اگر سیگار می کشید یا قبلا سیگار می کشیدید و یا در معرض دود سیگار دیگران هستید، احتمالا ویتامین های B و C بدن و همچنین آهن و روی خونتان پائین است. غذاهای کامل و تصفیه نشده، سبزی ها و میوه ها به شما کمک می کنند که تعادل را به بدن خود باز گردانید.
در صورتی که نوزاد شما به یرقان یا همان زردی مبتلا شده است می توانید با استفاده از دستگاه فتوتراپی نسبت به درمان اقدام کنید . جهت اجاره دستگاه زردی نوزاد می توانید با کارشناسان زردی کلینیک تماس حاصل فرمایید . همچنین یکی دیگر از خدماتی که زردی کلینیک ارائه می کند اجاره شیردوش برقی است .
کم کردن وزن
در دوره بارداری، دست کم ۷ کیلو و شاید هم تا ۱۸ کیلو به وزنتان اضافه می شود. بدیهی است که بخشی از اضافه وزن بدن شما به خاطر جنین، جفت (پلاسنتا) و مایع جنینی است، ولی بقیه وزن به صورت چربی ذخیره شده است. بدن شما این ذخیره را حفظ می کند تا مطمئن شود شما برای تغذیه نوزادتان ذخایر کافی دارید. در ماههای پس از تولد، هنگامی که گرسنه هستید، چربی کم کم تجزيه و برای تغذیه نوزاد مصرف می شود. هنگامی که به نوزاد شیر می دهید، گرفتن رژیم های سخت، درست نیست. با این کار نه تنها جسمتان تحلیل می رود، ممکن است سموم ذخیره شده در بدنتان آزاد و وارد جریان خون و سپس شیر شود .
بعضی از زنها قسم می خورند. مادام که بچه شیر می دهند، وزنشان کم نمی شود، ولی به محض این که شیر دادن را متوقف می سازند. وزن سید زیشان کاهش پیدا می کند. بعضی ها هم می گویند که در دوره شیردهی، ان آنها بسیار آسان کم می شود. بسیاری از زنها بدون این که تلاشی کنند فقط با شیر دادن، ماهی یک تا دو کیلو وزن کم می کنند. اگر رژیم غذایی شما مثل قبل باشد، چون بدن در جریان تولید شیر، کالری بیشتری را می سوزاند، وزن کم می کنید. ممکن است بشدت احساس گرسنگی کنید و یا حس کنید که متابولیسم بدنتان کاهش پیدا کرده و وزنتان کم نمی شود. تا زمانی که تغذیه سالمی داشته باشید، شیر دادن به شما کمک می کند که چربی ها را با حالا و یا در ماههای آینده بسوزانید…
اگر در گذشته اضافه وزن و رژیم غذایی برای شما مشکل ساز بوده است، فرض بر این است که آن شیوه در حال حاضر هم ادامه دارد. مراقب چیزهایی که می خورید باشید و هنگامی که احساس سیری می کنید، دست از خوردن بردارید. هنگامی که تغذیه با شیر مادر نظم پیدا می کند، می توانید یک رژیم معقول کاهش وزن را در پیش بگیرید، اما مراقب باشید که بر تولید شیر تأثیر نگذارد. با مشاور بهداشتی با پزشک مشورت کنید.
حالا شما مادر شده اید. آیا واقعا می خواهید مثل یک تکه چوب، نازک و قلمی به نظر برسید؟ نوزادها دوست دارند در آغوش گرم و نرمی تاب بخورند و آغوش یک چوب، گرم و نرم نیست! شاید در دوره نگهداری و شیر دهی به فرزندمان نباید توقع داشته باشیم که باریک و قلمی به نظر پرسیم. هنگامی که نوزادمان را در پشت خود قرار می دهیم، گوشتالو بودن باسن ها به او کمک می کند که آسوده باشد. حتی اگر بتوانید وزن قبل از حاملگی را هم به دست بیاورید، فرصت خوبی است که شکل اندام شما تغییر کرده باشد.